لنزهای تماسی به طور کلی قطعات پلاستیکی هستند که برای رفع عیوب انکساری چشم و یا جهت زیبایی مورد استفاده قرار می گیرند. حال در خصوص طراحی لنزهای تماسی لازم است بدانید از آنجایی که این لنزها در انواع مختلف تولید می شوند طبیعتا طراحی آنها به شکل های مختلفی است که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
در حال حاضر استفاده از لنز تماسی توسط میلیون ها نفر در جهان انجام می گیرد، به طوری که این لنز ها می تواند بسته به روش زندگی و انگیزه افراد جایگزین مناسبی برای عینک باشد. با این حال به طور کلی می توان گفت لنزهای تماسی که عینک نامرئی نیز نامیده می شود صفحه پلاستیکی انحنا دار نازک، مدور و شفافی است که بر روی قرنیه چشم قرار گرفته و به بینایی شما کمک می کند. این لنز ها جهت اصلاح شرایط نزدیک بینی و دوربینی، آستیگمات منظم و پیری چشم مورد استفاده قرار میگیرد و اگر بخواهیم یکی از انواع مختلف این لنزها را نام ببریم می توان به لنزهای تماسی سخت اشاره کرد.
در خصوص این لنز ها باید بدانید که از نظر قوام، لنزهای سخت سفت بوده و قابل تا شدن نمی باشد که ترکیبی از پلاستیک و سایر مواد از قبیل سیلیکون یا پلیمرهای فلوئور می باشد. این لنز ها اجازه عبور اکسیژن به قرنیه را نداده و از این رو امروزه به ندرت استفاده می شود. لنزهای نرم و قابل انعطاف نوع دیگر لنزهای تماسی هستند که تحمل آنها راحت تر است و دارای انواع مختلفی می باشد. در این بین لنزهایی با مصرف روزانه یکی از انواع لنزهای نرم است که از ارزان ترین نوع محصول بوده و لازم است که در هنگام خواب برداشته شده و سپس صبح مجددا در چشم گذاشته شود.
لنزهایی با مصرف درازمدت نیز در طول شبانه روز قابل استفاده هستند و می توان هفته ای یکبار جهت ضدعفونی کردند و تمیز کردن، آن را از چشم برداشت. لنزهای یکبار مصرف که نسبت به دیگر گزینه ها مناسب تر می باشد قیمت بیشتری داشته به طوری که باید هر شب برداشته شده و صبح روز بعد گذاشته شود و به صورت هفتگی یا ماهانه تعویض گردد. لنزهای توریک که قادر به اصطلاح آستیگماتیسم می باشد کمی گرانتر از سایر لنزهای تماسی است. همچنین در طراحی لنزهای تماسی می توان به لنز های بانداژ اشاره کرد که برای پوشاندن سطح قرنیه بعد از ضربه، جراحی یا برخی از بیماری های خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
طراحی لنزهای تماسی
با توجه به اینکه گفته شد در طراحی لنزهای تماسی انواع مختلفی تولید می شود طبیعتا مواد تشکیل دهنده این لنزها نیز با یکدیگر تفاوت هایی دارند. در خصوص مواد تشکیل دهنده این لنز ها باید بدانید که می توان آن را در ۵ سطح مختلف طراحی نمود که یکی از آنها لنزهای نرم بوده که در تولید آن از مواد ژل مانند و پلاستیک های حاوی آب که هیدروژل نامیده می شود استفاده شده و همانطور که گفته شد این لنز ها کاملا نازک و قابل انعطاف است. سیلیکون دیگر مواد تشکیل دهنده در طراحی لنزهای تماسی بوده که نوع پیشرفته این محصول بوده و متخلخل تر از لنزهای نرم می باشد. این لنز که در سال ۲۰۰۲ معرفی شده در حال حاضر جزو محبوب ترین لنز های مورد استفاده می باشد. از دیگر مواد تشکیل دهنده در این لنز ها می توان به مواد پی ام ام آ اشاره نمود که برای ساخت لنزهای سخت مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین لنزهای تماسی ترکیبی نیز به گونه ای هستند که از دو نوع مواد نرم و سخت در آن استفاده شده است.
آخرین مطالب تکمیلی کلینیک چشم بینایی دکتر پورمازار را در این بخش دنبال نمایید
از چه سنی می توان از لنز تماسی استفاده کرد
علاوه بر آنچه بیان شد در خصوص نحوه طراحی لنزهای تماسی باید توجه داشته باشید این لنز ها با وجود اینکه برای مشکلات گوناگون چشم در دسترس می باشند طبیعتا باید طراحی های متفاوت داشته باشد. مثلا یکی از انواع طراحی لنزهای تماسی، طراحی کروی بوده که معمولا به صورت گرد طراحی شده و استفاده از آن برای درمان نزدیک بینی و دوربینی مناسب می باشد. لنزهای تماسی دو کانون نیز به گونه ای طراحی شده است که دارای دو ناحیه متفاوت جهت درمان پیر چشمی است. این تغییر که وابسته به سن می باشد توانایی دیدن را کاهش می دهد که افراد می توانند با استفاده از این نوع لنز تماسی مشکل خود را حل کنند. طراحی لنزهای تماسی ارتوکراتولوژی نیز به شکلی بوده که منجر به شکل دهی به قرینه در خواب می شود و این نوع لنز در روز مورد استفاده قرار نمی گیرد. طراحی لنز های توریک نیز علاوه بر این که دوربینی و نزدیک بینی را اصلاح میکند، برای درمان آستیگماتیسم نیز بی نظیر است.
انواع طراحی لنزهای تماسی
علاوه بر آنچه گفته شد یکی دیگر از طراحی لنزهای تماسی, برای درمان قوز قرنیه می باشد. افرادی که دچار این مشکل هستند قرنیه مخروطی شکل داشته و قرنیه چشمشان سطح ناهمواری دارد که این امر منجر به ارسال تصاویر تار و مبهم به مغز می شود. طراحی این لنز ها برای درمان این مشکل به صورت سخت و نافذ اکسیژن بوده زیرا این لنز یک سطح شفاف در برابر قرنیه ایجاد کرده و اجازه می دهد تا نور به صورت واضح به شبکیه برسد.
روش کار و نحوه عملکرد لنزهای تماسی به گونه ای است که همچون عدسی عینک، امواج نور را در داخل کره چشم بر نقطه اصلی تشکیل تصویر قطع می کند و با این حال می توان گفت برای درمان آستیگماتیسم، دوربینی و نزدیک بینی کاربرد دارد.
نحوه عملکرد لنز تماسی
نکته مهم دیگر در خصوص لنزهای تماسی، نحوه مراقبت از آن بوده به طوری که لازم است برای برداشتن و ضدعفونی کردن و نگهداری از این لنز ها از محلول های چند منظوره استفاده کنید و طبیعتا بهتر است افرادی که دارای چشم های حساس هستند از لنزهای یکبار مصرف روزانه استفاده کنند.