آنچه از آب مروارید نوزادان باید بدانیم

بررسی عوامل تشکیل آب مروارید نوزادان و نحوه درمان

درباره بیماری آب مروارید همه شنیده ایم اما کمتر افرادی می دانند که آب مروارید نوزادان هم وجود دارد، البته بطور کل 0.4 درصد کودکان تازه متولد شده ممکن است به این بیماری مبتلا شده باشند. علت پدید آمدن آب مروارید نوزادان علل مختلفی می تواند داشته باشد. این بیماری در نوزادان باید به موقع رفع شود و اگر دیر متوجه شوند یا دیر برای رفع آن اقدام کنند ممکن است صدمات جبران ناپذیری برای کودک به همراه داشته باشد. آب مروارید نوزادان دقیقا مانند موارد ابتلا در بزرگسالان است که در واقع قرنیه کدر شده و برای رفع آن باید جراحی لازم انجام شود. در ادامه به بررسی دلایل ایجاد آب مروارید در نوزادان و راه های درمان آن مطالب را به اشتراک گذاشته ایم

آب مروارید نوزادان

اکثرا شنیدیم که آب مروارید در بزرگسالان رخ می دهد و بعد از 50-60 سالگی بروز می کند. اما درصد خیلی کمی از کودکان نیز با این بیماری متولد می شوند که بسیاری در آنان درست شبیه بزرگسالان است و قرنیه کدر می شود و در بینایی و ساختار چشم خلل ایجاد می کند. همچنین ممکن است این بیماری نیاز به جراحی داشته باشد یا به مرور زمان پیشرفت آن بیشتر می شود و بعدها نیاز به جراحی پیدا می کند. نیاز به جراحی بستگی به میزان کدورت ایجاد شده در قرنیه دارد که با معاینات لازم پزشک مشخص خواهد شد.

انواع آب مروارید مادرزادی

آب مروارید انواع مختلفی دارد که به همان شکل در نوزادان قابل بروز است و هر کدام می توانند علل و روش درمان و تشخیص متفاوت داشته باشند. در این بخش به توضیح انواع مختلف پرداختیم:

• آب مروارید قطبی پشتی: این نوع از آب مروارید درست در قسمت پشتی عدسی چشم ایجاد می شود.
• آب مروارید هسته ای: در این مورد شاهد ظهور آب مروارید در قسمت مرکزی عدسی هستیم که از انواع رایج آب مروارید نوزادی (مادرزادی) است.
• آب مروارید قطبی قدامی: در این مورد آب مروارید نوزادی در قسمت جلوی عدسی تشکیل می شود و علت آن را عموما اختلالات ژنتیکی می دانند. در این نوع آب مروارید معمولا بسیار کوچک است که نیاز به جراحی نخواهد داشت.
• آب مروارید سرولین (cerulean): این نوع از آب مروارید نوزادان در هر دو چشم ظاهر می شود و باعث ایجاد نقاط کوچکی در عدسی می شود و باعث ایجاد اختلال در بینایی نمی شود. برخی تحقیقات نشان می دهد که علت این نوع از آب مروارید نوزادی عوامل ارثی می باشند.   

دلایل ایجاد آب مروارید در کودکان

آخرین مطالب تکمیلی دکتر پورمازار جراح چشم را در این بخش دنبال نمایید
مهم ترین علائم و نشانه های آب مروارید
چه افرادی زودتر مبتلا به آب مروارید می شوند
روش انجام عمل جراحی آب مروارید چگونه است

علل آب مروارید نوزادان چیست؟

آب مروارید با افزایش سن بطور طبیعی در افراد ظهور پیدا می کند که اغلب با جراحی درمان شده و برخی نیز نیازی به جراحی پیدا نمی کنند. اما در کودکان عوامل متعددی وجود دارد که برخی از آنها حتی نیز قابل پیشگیری است. این عوامل شامل موارد ارث و ژنتیک، عفونت، مشکلات متابولیک، دیابت، ترومای دوران بارداری و التهاب و عوارض دارویی هستند.

بطور مثال می توان به مصرف آنتی بیوتیک تتراسایکلین برای درمان عفونت در مادران باردار اشاره کرد که عامل ایجاد آب مروارید نوزادان است و باید از مصرف آن پرهیز کرد. ابتلا به برخی بیماری های عفونی مانند: سرخک یا سرخجه (به عنوان شایع ترین عوامل)، آبله مرغان، ویروس سیتومگالو، انواع هرپس از جمله سیمپلکس و زوستر ...، پلیموئید، آنفولانزا، سیفلیکس و توکسوپلاسموز نیز باعث ایجاد آب مروارید در نوزادان می شود.

علاوه بر این موارد ذکر شده، در 40% موارد علت آب مروارید در کودکان ضربه به چشم آنها می باشد. 33 درصد از موارد آب مروارید در کودکان به علت عدم تشخیص ابتدایی می باشد. همچنین اختلال در روند تشکیل و تولید پروتئین های لازم برای حفظ شفافیت عدسی نیز باعث تشکیل آب مروارید در نوزادان و کودکان می شود. در نهایت باید عوامل وراثتی و ژنتیکی را باید عامل ابتلا به این بیماری در نوزادان دانست.  

علائم آب مروارید در کودکان و نوزادان

آب مروارید نوزادان علائم ظاهری متفاوت از آب مروارید عادی در بزرگسالان دارد که تا 72 ساعت بعد از زایمان بررسی شوند و این معاینات در 6-8 هفتگی نیز دوباره تکرار شوند. از علائم ظاهری شایع به موارد زیر می توان اشاره کرد:

• نوزاد هیچ واکنشی به دنیای اطراف خود نشان نمی دهد که این علامت حاکی از ظهور آب مروارید در هر دو چشم نوزاد است.
• کدورت سفید یا خاکستری در مردمک چشم در صورتیکه در حالت عادی به رنگ سیاه می باشد.
• قرمز نشدن چشم در عکس و یا اختلاف دو رنگ قرمز در دو چشم.
• حرکت سریع و غیرعادی چشم
• لرزیدن چشم و یا انحراف آن علائمی مضاف بر اثرات بینایی ناشی از آب مروارید نوزادان است
• تشخیص سریع آب مروارید مادرزادی نقش بسیار مهمی در درمان موفقیت آمیز آن دارد پس به علائم ناشی از آب مروارید بسیار دقت کنید.

روش های درمان آب مروارید مادرزادی

در آّب مروارید مادرزادی (کاتاراکت) اگر روند پیشرفت بیماری طوری باشد که به مرور کودک بینایی خود را از دست بدهد باید در صدد جلوگیری این پیشرفت از طریق روش های درمان طبیعی برآیید در غیر اینصورت باید با جراحی از عواقب ناشی مانند نابینایی جلوگیری کرد. روش های درمان طبیعی داشتن تغذیه قوی و مناسب می باشد، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین سی از مهمترین راه های درمان است. در موارد خفیف اینگونه درمان ها کفایت می کنند اما در موارد حاد قبل از دو ماهگی جراحی و رفع کدورت عدسی باید انجام گیرد. جراحی دیر هنگام در کودکان نتیجه نخواهد داشت و صدمات جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت.

روش های آب مروارید نوزادان

زمان مناسب برای جراحی و درمان آب مروارید مادرزادی

از آنجایی که عوارض ناشی از جراحی آب مروارید نوزادان زیاد و از جمله آنها آب سیاه ثانویه می باشد، هر پزشکی نظر خود را در این زمینه دارد. برخی نیز معتقدند که بیهوشی برای نوزاد نیز عواقب خاص خود را به دنبال دارد، به هر حال اگر آب مروارید نوزادی به حدی حاد باشد که بینایی کودک را به مخاطره میاندازد عمل جراحی لازم باید در سنین 6 هفتگی تا 3 ماهگی نوزاد انجام شود.