توپوگرافی چشم و کاربرد آن امروزه در علم چشم پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است. در حقیقت توپوگرافی یکی از روش های تصویربرداری است که به پزشک کمک می کند درک کامل تری نسبت به وضعیت چشم پیدا کرده و روش های درمانی مناسب تری برای آن پیدا کند.
توپوگرافی نه یک روش درمانی، بلکه یک راه تشخیص برای بیماری های مرتبط با چشم است. البته تشخیص بیماری های مرتبط با قرنیه با این روش بیشتر انجام می شود. برای آشنایی بیشتر با توپوگرافی و کاربردهایش ادامه این مطلب از سایت دکتر رضا پورمازار را از دست ندهید.
توپوگرافی چشم پزشکی یک روش برای عکس برداری و بعضی فیلم برداری ها از سطح قرنیه چشم است. نقشه برداری و عکس برداری انجام شده را می توان شبیه به عکس های سه بعدی دانست که از کره زمین ثبت می شوند و اطلاعاتی مثل پستی و بلندی ها و تغییرات سطح را به دانشمندان و زمین شناسان ارائه می دهد.
توپوگرافی چشم و کاربردهای آن
در چشم پزشکی نیز پزشک باید ناهمواری ها، ضخامت چشم و شکل ظاهری آن را بررسی کند. نتیجه ی توپوگرافی غالبا به شکل یک نقشه سه بعدی رنگی در اختیار پزشک قرار می گیرد که در آن رنگ های سرد و گرم هر کدام بیانگر اطلاعاتی خاص برای پزشک هستند.
پزشک با استفاده از نتیجه عکس توپوگرافی چشم اعوجاجات قرنیه را پیدا کرده و اقدامات درمانی لازم را در نظر می گیرد. برای انجام عمل توپوگرافی بیمار در مقابل دستگاه توپوگرافی چشم می نشیند و سپس حلقه هایی از نور به سمت چشم بیمار تابانده می شود. بازتاب نور تابیده شده از سطح چشم توسط دستگاه آنالیز شده و نتایج به شکل تصاویر رنگی ارایه می شود.
برای آشنایی با توپوگرافی قرنیه بهتر است کمی با این بخش از چشم و وظایف آن نیز آشنا شویم. قرنیه در واقع بافتی شفاف و به شکل گنبد است که باعث می شود عنبیه و مردمک پوشانده شوند. این لایه از پروتئین و برخی سلول های خاص ساخته شده و توسط اشک تغذیه می شود.
قرنیه در چشم وظیفه متمرکز کردن نور به عدسی را بر عهده دارد. البته قرنیه باید مانع از عبور پرتوهای فرابنفش به چشم نیز بشود. این بخش از چشم خود از 5 قسمت شامل اپیتلیوم، بومن، استروما، مامبران و اندوتلیوم تشکیل می شود.
توپوگرافی به عنوان یکی از روش های تشخیصی برای بیماری مرتبط با چشم استفاده می شود. این روش با تفسیر عکس توپوگرافی چشم کاربرد های مختلفی را ارائه می دهد که در ادامه برخی از آنها را بررسی خواهیم کرد.
کاربردهای توپوگرافی چشم
آسیب های وارده بر سطح چشم به شکل فیزیکی یا ناشی از خراش ها ممکن است باعث اسکارهای چشمی شود. گاهی قوز قرنیه درمان نشده یا درجات شدید آن نیز ممکن است باعث اسکار قرنیه شود. همچنین علل دیگری نیز مثل عفونت چشم با انواع باکتری ها و ویروس ها نیز ممکن است علت اسکار باشد. در هر صورت اسکار قرنیه یکی از بیماری هایی است که با استفاده از توپوگرافی چشمی قابل تشخیص می باشد.
قرنیه چشم در حالت طبیی خود کاملا کروی بوده و سطح یکنواختی دارد. اما یک بیماری چشمی به نام قوز قرنیه ممکن است باعث تغییراتی در ظاهر و شکل کروی آن شود. قوز قرنیه ممکن است باعث مخروطی شدن قرنیه و یا برآمدگی و فرورفتگی هایی در سطح آن شود. نحوه خواندن توپوگرافی چشم برای قوز قرنیه به شکلی است که رنگ قرمز به عنوان محل قوز و شیب بیشتر مشخص می شود.
با توپوگرافی همچنین می توان نزدیک بینی، دوربینی و میزان آستیگمات بودن چشم ها مورد بررسی قرار داد. معمولا انحنای زیاد قرنیه باعث نزدیک بینی و انحنای کم آن باعث دوربینی می شود. خارج شدن از فرم دایره ای و نزدیک شدن به فرم بیضوی نیز علت استیگماتیسم چشمی می باشد. تشخیص همه ی این موارد با استفاده از دستگاه توپوگرافی چشم پزشکی قابل انجام است.
پربازدیدترین مقالات ما را در این بخش دنبال نمایید
روی قرنیه شکاف های بسیار کوچکی وجود دارد که به وسیله اشک پر می شود. در صورت خشک بودن چشم اشکی وجود نداشته که ممکن است باعث التهابات چشمی شود. با توپوگرافی می توان میزان و سطح خشکلی چشم را بررسی کرد تا بهترین درمان برای آن انتخاب شود.
یکی از کاربردهای که برای توپوگرافی بررسی هایی است که پزشک قبل و بعد از عمل چشمی برای کسب اطلاعات از وضعیت چشم یا تغییرات مثبت و منفی ایجاد شده بر روی سطح قرنیه انجام می دهد. برای مثال قبل از عمل لیزیک یا لازک پزشک باید ضخامت قرنیه را اندازه بگیرد تا دچار محدودیت هایی حین عمل نشود.
استفاده دیگر از توپوگرافی به بررسی چشم و قرنیه بیمار برای انتخاب یک لنز تماسی مناسب بر می گردد. قابل توجه اینکه لنزهای تنگ یا گشاد نه تنها مشکلی را برطرف نمی کنند که باعث اختلال در سطح چشم نیز می شوند.
هزینه توپوگرافی چشم
هزینه توپوگرافی چشم یا تصویر برداری آن دارای تنوع بسیار زیادی می باشد و دلیل تفاوت در نرخ ها، پارامترهای موثر در این زمینه است. نوع تصویربرداری، تصویر برداری یا توپوگرافی تک چشم یا ذو چشم و نوع دستگاه و کیفیت آن همگی می توانند بر هزینه توپوگرافی چشم پزشکی تاثیرگذار باشند.